انواع شانه فرش

فرش‌ها از دیرباز به عنوان یکی از مهمترین عناصر دکوراسیونی در خانه‌های ایرانی و دیگر نقاط جهان محسوب می‌شدند. یکی از مهمترین شاخص‌های تعیین‌کننده کیفیت و زیبایی فرش‌ها، تعداد شانه‌های آن است. شانه‌های فرش به تعداد گره‌های طولی و عرضی در هر متر مربع از فرش اشاره دارد. در این مقاله، به بررسی انواع شانه‌های فرش و تاثیر آنها بر کیفیت و زیبایی فرش می‌پردازیم. بررسی شانه‌های فرش می‌تواند به شما کمک کند تا بهترین فرش را بر اساس نیازها و ترجیحات خود انتخاب کنید.

شانه فرش چیست؟

در ساختار دستگاه‌های بافندگی قطعه ای به نام شانه وجود دارد که تار فرش از بین دندانه های آن رد می‌شود. به این شکل که همانند شانه معمولی که شما مو های خود را با آن شانه میکنید این قطعه نیز دارای دندانه های متعددی میباشد که مطابق هر دندانه از این قطعه یک ریشه در هر رچ فرش تولیدی بافته خواهد شد پس نتیجه میگیریم تعداد دندانه های قطعه شانه ارتباط مستقیمی با تعداد ریشه های فرش در عرض آن دارد. با توجه به ثابت بودن تعداد دندانه ها در هر دستگاه بافندگی تعداد ریشه ها هم در واحد اندازه گیری عرض یک فرش ماشینی ثابت و تعیین کننده تراکم عرضی ریشه ها در یک متر عرض فرش خواهد بود. پس منظور از شانه فرش همان تراکم عرضی فرش است که به تعداد ریشه یا گره رنگ در یک متر از عرض فرش ماشینی گفته می‌شود که به نام شانه فرش یا  reeds نیز شناخته می‌شود. در واقع تراکم عرضی در قسمت گره‌هایی را که بافته شده‌اند، همان شانه فرش می‌گویند و واحد آن متر است و به‌راحتی محاسبه می‌شود. به‌طور مثال اگر می‌گوییم فرشی ۱۰۰۰ شانه است، یعنی در هر یک متر از عرض آن تعداد گره‌ها ۱۰۰۰ عدد است.

معیار بعدی که در انتخاب یک فرش باید مد نظر خود قرار دهید تراکم آن است. و اما تراکم فرش چیست؟

تراکم فرش چیست؟

تراکم هم همانند شانه فرش تعیین کننده تعداد گره ها در واحد اندازه گیری میباشد اما این بار در طول فرش! به این معنا که تراکم فرش گویای تعداد ریشه ها در واحد اندازه گیری که اغلب یک متر است بیان میشود و این بار قطعه ای همانند شانه دستگاه بافندگی نماینده نام گزاری آن نمیباشد. این بار دفتین دستگاه بافندگی با قدرتی که به هر رچ در حال بافت اعمال میکند عامل مستقیم ثبات این مقدار میباشد.

پس هر چه نیروی وارده دفتین دستگاه بافندگی به لبه در حال بافت فرش ماشینی بیشتر باشد (مقدار آن حد مناسب تعیین شده باشد) فشردگی فرش به همان اندازه بیشتر خواهد بود و در نتیجه فرش دوام بیشتری خواهد داشت و سفتی و استحکام آن نیز بیشتر می‌شود.

هرچه تعداد شانه فرش بیشتر باشد، ظریف‌تر و زیباتر است و هرچه تراکمش بیشتر باشد، محکم‌تر و جذاب‌تر است؛ پس بهترین تراکم فرش ماشینی می‌تواند بالاترین تراکم باشد اما این دلیل نمی‌شود که ارزش و ویژگی‌های سایر فرش‌های ماشینی با شانه‌ها و تراکم‌های پایین‌تر را ندید گرفت.

هرچه تراکم و شانه بالاتر می‌رود تعداد گره‌های خاب یا پرز فرش در متر مربع نیز زیادتر می‌شود و اجباراً باید از نخ‌های فرش ظریف‌تر و نازک‌تر در بافت فرش استفاده شود و به طبع آن ارتفاع نخ خاب در فرش نیز کاهش می‌یابد. مثلاً در فرش‌های ۵۰۰ شانه ارتفاع خاب تا ۱۱ میلیمتر است که این عدد در فرش‌های با تراکم بسیار بالا تا ۴ میلیمتر نیز کاهش می‌یابد. هرچه تعداد شانه فرش بیشتر باشد، ظریف‌تر و زیباتر است و هرچه تراکمش بیشتر باشد، محکم‌تر و جذاب‌تر است؛ پس بهترین تراکم فرش ماشینی می‌تواند بالاترین تراکم باشد اما این دلیل نمی‌شود که ارزش و ویژگی‌های سایر فرش‌های ماشینی با شانه‌ها و تراکم‌های پایین‌تر را ندید گرفت.

فرش ماشینی با تراکم بالا منجر به خلق فرشی نرم، ریزبافت و لطیف می‌شود. البته ضخامت چنین فرش‌هایی نسبت به فرش‌هایی با شانه کمتر، پایین‌تر است، چون هرچه شانه فرش کمتر باشد، فرش ضخیم‌تر است؛ یعنی فرش ۷۰۰ شانه با تراکم ۲۵۵۰ از فرش ۱۲۰۰ شانه با تراکم ۳۶۰۰ ضخیم‌تر است. اگر می‌خواهید فرش ظریف و نازکی داشته باشید، باید سراغ فرش‌هایی با شانه‌های بالا بروید که ضخامتشان کمتر است. در صورتی که دوام و ضخامت بالای فرش برایتان اهمیت دارد، فرش با شانه و تراکم پایین انتخاب کنید. در نتیجه می‌توان گفت فرش‌های ۷۰۰ شانه نسبت به فرش‌های ۱۲۰۰ شانه دوام بالاتری دارند.

نخ تار و پود چیست؟
 

پود رشته ای است که در عرض فرش یا بافته های دیگر زده می شود و تار هم در طول یا درازای آن است که در کل بافت این دو نخ باعث  بافت زمینه و استحکام نهایی فرش یا محصول مورد نظر ما می شود. پود نخ بزرگ تر یا پهن تر است و تار باریک تر است. جنس نخ تار و پود می تواند از پنبه، پلی استر و جوت ( کنف ) باشد.

برای اوین بار در سال ۱۳۸۳ تولید و به بازار عرضه شد. فرش‌های 500 شانه به عنوان فرش‌های با تراکم کم شناخته می‌شوند. این فرش‌ها دارای تراکم حدود 1000 تا 1200 گره در هر متر مربع هستند. از آنجا که این فرش‌ها دارای تراکم کمی هستند، به نظر می‌رسد که ضخامت کمتری داشته باشند. به دلیل قیمت مناسب و طراحی‌های ساده‌تر، برای استفاده در مکان‌های پر تردد و عمومی مانند مساجد و مدارس مناسب هستند. همچنین، این فرش‌ها به دلیل تراکم کم‌تر، نسبت به فرش‌های با شانه بیشتر وزن سبک‌تری دارند. کاربرد دیگر این فرش‌ها در منازل است که از نظر اقتصادی مقرون‌به‌صرفه‌تر هستند و به علت پایین بودن تعداد شانه و تراکم در فرش های ۵۰۰ شانه، ‌قیمت ارزان تری نیز در قیاس با دیگر فرش ها دارند. از جمله الیاف مورد استفاده در نخ خاب فرش می توان به پلی پروپین، اکریلیک، بی سی اف، ویسکوز و پلی استر اشاره کرد. اگر در بافت فرش از الیاف دیگری به جز اکریلیک استفاده شود، قیمت کمتر و عمر کمتری نیز دارا می باشند. این فرش ها بسیار مورد استقبال افرادی قرار گرفت که به دنبال هزینه کمتری برای خرید فرش بودند. فرش ۵۰۰ شانه کیفیت خوب و نیز قیمت مناسبی دارد. تراکم فرش های 500 شانه معادل ۱۰۰۰ می باشد و به این معنی است که در هر متر از طول فرش ۵۰۰ گره موجود است. از دیگر مشخصات فرش های ۵۰۰ شانه، ارتفاع نخ خاب آن است که به طور میانگین در حدود ۱۲ میلی متر می باشد.این فرش بیشتر در اماکن اداری، سالن سینما، تئاتر و کنفرانس، راهرو و … قابل استفاده است.

بهترین تراکم در فرش ۷۰۰ شانه، تراکم ۲۵۵۰ و ۲۷۰۰ می باشد. معمولا این فرش ها با دستگاه HCP شرکت وندویل بلژیک بافته می شوند. فرش هفتصد شانه در پالت رنگ مختلف، از جمله ۸ رنگ، ۱۰ رنگ و ۱۲ رنگ تولید می شود.

از دیگر مشخصات فرش های ۷۰۰ شانه، ارتفاع نخ خاب آن است. که به طور معمول ارتفاع نخ خاب فرش ۷۰۰ شانه در حدود ۱۱ میلی متر می باشد. وزن هر متر مربع از این مدل فرش ها نیز در حدود ۴ کیلوگرم می باشد، به طور مثال فرش ۱۲ متری ۷۰۰ شانه، دارای وزنی در حدود 40 کیلوگرم می باشد.

فرش‌های 700 شانه یکی از محبوب‌ترین انواع فرش‌های ماشینی هستند که به دلیل تراکم و ضخامت مناسب، جلوه‌ای زیبا و ماندگار دارند. طراحی‌های متنوع و رنگ‌های جذاب این فرش‌ها، آنها را به گزینه‌ای مناسب برای دکوراسیون‌های مختلف تبدیل کرده است. همچنین، فرش‌های 700 شانه دارای مقاومت مناسبی در برابر سایش و استفاده طولانی مدت هستند. این فرش‌ها برای منازلی که تردد متوسط دارند و نیاز به فرشی با دوام و قیمت مناسب دارند، بسیار مناسب هستند. نخ‌های استفاده شده در این فرش‌ها معمولاً نخ‌های هیت‌ست شده است که دوام و نرمی بیشتری به فرش می‌بخشند.

فرش ۱۰۰۰ شانه نوعی از فرش ماشینی ست که در هر متر عرض آن تعداد ۱۰۰۰ گره زده شده است و یا به عبارتی در هر متر عرض تعداد ۱۰۰۰ نخ خاب با استفاده از گره‌ها به نخ تار و پود وصل شده‌اند . عموما تراکم ۱۰۰۰ شانه ، ۳۰۰۰ بوده و حالتی مابین ۷۰۰ شانه و ۱۲۰۰ شانه بخود می‌گیرند .

فرش‌های ۱۰۰۰ شانه از سال‌ها گذشته ورود خوبی را به بازار داشته‌اند. همچنین به علت داشتن قیمت مناسب نسبت به کیفیت و زیبایی شان، نسبت به فرش‌های دیگر به محبوبیت زیادی در بین خریداران فرش ماشینی رسیده‌اند. این دسته از فرش‌ها به علت تعداد شانه‌ی بیشتر که سبب زیبایی و ظرافت بیشتری می‌شود، دارای قیمت بالاتری نسبت به فرش‌های ۵۰۰ و ۷۰۰ شانه هستند. این فرش‌ها به دلیل وجود تعداد گره‎های زیاد اغلب دارای طول عمر ۲۰ سال می‌باشند و همچنین به خاطر بافت آن به وسیله ی نخ با کیفیت آکریلیک در برابر گرما نیز مقاوم هستند.

فرش ۱۲۰۰ شانه یکی از ظریف‌ترین و ریزبافت‌ترین فرش‌های ماشینی موجود در بازار است، آن‌قدر لطافت و ظرافت دارد که عمدتاً نقش اصلی تزیین منازل در دکوراسیون را دارد. نکته مهم این است که با بالا رفتن تعداد شانه و تراکم از ضخامت فرش کاسته می‌شود چراکه الیاف بکار رفته نازک و کم ضخامت است. نقشه‌های خیلی ریز و شلوغ را به صورت۱۲۰۰ شانه می‌بافند. فشردگی بین ریشه‌های این فرش بسیار بالاست و مقاومت و استقامت فرش ۱۲۰۰ شانه در برابر انواع آسیب‌ها بسیار بالاست .

در فرش ماشینی ۱۵۰۰ شانه تراکم ۴۵۰۰ است، که به فرش زیبایی و انسجام فوق العاده ای می‌بخشد. تعداد گره بسیار بالا در هر متر مربع این فرش امکان استفاده از نقشه های بسیار ریز و ظریف را به شرکت‌های بافندگی فرش ماشینی می‌دهد و همین یک تفاوت بزرگ در فرش ماشینی ۱۵۰۰ شانه است که آنرا زیبا می‌کند. برای فهم بهتر این موضوع می‌توانید به تفاوت یک عکس که با دوربین 8 مگا پیکسل و عکسی که مثلا با دوربین 48 مگا پیکسل گرفته شده دقت کنید. در عکس با وضوح بالاتر تعداد خانه های رنگی در هر سانتیمتر مربع بسیار بیشتر است که باعث ایجاد وضوح بیشتر در عکس می شود. در فرش ۱۵۰۰ شانه نیز نقشه ها واضح تر و با جزئیات بسیار بیشتر بافته می شوند.

برای بافت فرش ۱۵۰۰ شانه باید از ظریف ترین نخ استفاده کرد زیرا تراکم بسیار بالا باعث می‌شود که گل‌ها و طرح‌های فرش در هم پیچیده شود و نقش آن به آسانی قابل دیدن نباشد به خاطر همین موضوع باید از نخ هایی استفاده کنند که سایز ریزی داشته باشند و همچنین ارتفاع نخ خاب آن را ، در قسمت آهار و تکمیل فرش با دستگاه شیرینگ بسیار کوتاه می‌کنند تا طرح فرش هر چه زیبا تر نشان داده شود.

تعداد شانه‌های فرش یکی از مهمترین عوامل تعیین‌کننده کیفیت و زیبایی فرش‌ها است. با توجه به نیاز و استفاده مورد نظر، می‌توان از انواع مختلف فرش‌های با شانه‌های متفاوت استفاده کرد. فرش‌های با شانه کم‌تر معمولاً برای مکان‌های پر تردد و عمومی مناسب‌تر هستند، در حالی که فرش‌های با شانه بیشتر به دلیل ظرافت و جزئیات بالای نقوش، برای دکوراسیون‌های لوکس و خاص توصیه می‌شوند. انتخاب صحیح فرش با تعداد شانه مناسب می‌تواند تأثیر بسیاری در زیبایی و ماندگاری دکوراسیون داخلی منزل شما داشته باشد.

#فرش_ماشینی

#تابلو_فرش

#فرش_ایرانی

#فرش_دستباف

#خرید_فرش

#فرش_عالی

#فرش_زیبا

#فرش_لوکس

#فرش_مدرن

#فرش_کلاسیک

#تزیین_منزل

#فرش_باکیفیت

#فرش_جدید

#فرش_نقشینه

#دکوراسیون_داخلی

#هنر_ایرانی

#قالی_ماشینی

#خرید_آنلاین_فرش

#فرش_بافته_ایران

اشتراک گذاری